زمان و چگونگي کشف زرنيخ در ايران به خوبي مشخص نيست و در کتب قديمي ايراني از آن با نام زرنيک ( در زبان پهلوي ) و زرينه ( در زبان اوستايي ) ياد شده است .
همچنين در برخي کتب زرنيخ را با نام هاي يوناني ، استراخا _ فرساطيس _ ابرسانيق _ ارسايقون _ ابرسانيقون خوانده اند و تصور مي شود که ريشه چهارم نام اخير ريشه يوناني Arsenikon داشته باشد . سولفيد هاي طبيعي آرسنيک ( رالگار ) را از زمان پيش از دوران مسيحيت شناخته شده بود .
بر پايه نوشته هاي موجود در برخي از کتابهاي کاني شناسي، ارسطو و شاگردش تئوفراستوس براي اولين بار از ماده اي به نام ( Sandaracha) ياد کرده است که بعدها نئوفراست آن را Arsenikon ناميد . اختصاصات توصيف شده از اين عنصر به گونه اي است که گمان مي رود منظور رآلگار يا زرنيخ قرمز است .
Albertus Magnus تصور كرد كه اولين تفكيك (جداسازي) عنصر در سال 1250 اتفاق افتاد. در اولين سده پس از ميلاد مسيح، پلينوس به وجود رالگار در معادن طلا و نقره توجه کرد.
بسياري از مؤلفين اوليه به کاربردهاي پزشکي اين فلز توجه داشته اند. ديسقوريدس ( جراح لشکر نرون و پزشک معروف سده اول پس از ميلاد ) به خاصيت دارويي و رنگي اين عنصر اشاره نمود . ديسقوريدس زرنيخ زرد را ارسنيکم و زرنيخ قرمز را ساندارکها ناميده است .
در سده پنجم پس از ميلاد، اليمپيودوروس به توليد اکسيد آرسنيک اشاره مي کند. شرح ناقصي از آرسنيک فلزي که به قرن چهارم بر مي گردد نيز يافت شده است. کيميا گران به سولفيد هاي آرسنيک توجه بسيار داشتند. ايشان محصول حرارت ديده را آرسنيک سفيد مي ناميدند. بسياري از آنها اکسيد آرسنيک را مانند گوگرد يکي از اجزاي پايه اي فلزات بشمار مي آورند. آلبرتوس ماگنوس در1250 به اين عنصر دست يافت.
در قرن 16 ميلادي Paracels از کشور سوئيس عنصر کاني آرسنيک را يک عنصر فلزي اعلام نمود. در سال 1649 شرودر Johan Schroeder دو راه آماده سازي آرسنيك را منتشر مي سازد.
در 1733، برانت نشان داد که آرسنيک سفيد اکسيد فلز آرسنيک است.کيمياگران به خواص سفيد آرسنيک سفيد واقف بودند. سوابق نشان مي دهد که در قرون وسطي، ترکيبات آرسنيک توسط تهيه کنندگان زهر بسيار بکار مي رفته است. رنساس، پاراسلوس در استفاده از ترکيبات آرسنيک در پزشکي پيشگام شد. شئل در1775 اسيد و هيدريد آرسنيک را کشف کرد.
دستيدرين نخستين کسي بود که از زرنيخ براي ساختن داروها بهره جست و نام ارسنيکن را براي زرنيخ زرد و سانداراک را براي زرنيخ قرمز برگزيد .
زکرياي رازي دانشمند ايراني توانست ارسنيک را به وسيله واکنش هاي شيميايي به دست آورده و آن راجوهر زرنيخ نام نهد وليکن آن را جزء عناصر فلزي در نظر نگرفت .
|